Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Brandveilig ontwerpen, dimensioneren en beoordelen van staalconstructies

Eisen branddoorslag

Of brandcompartimentering nodig is, hangt af van de grootte en functie van de hal (en niet van het materiaal van de draagconstructie):

  • voor een nieuwe hal met een industriefunctie en een oppervlakte van maximaal 2.500 m2 of een bestaande industriehal van maximaal 3.000 m2 gelden geen eisen voor branddoorslag (wbd) en is compartimentering niet nodig;
  • voor een nieuwe industriehal met een oppervlakte van meer dan 2.500 m2 en een bestaande industriehal van meer dan 3.000 m2 hangen de eisen af van de functie van de hal en met name van de gemiddelde vuurbelasting in de hal. In het algemeen zijn voor productiehallen en fabrieken grote compartimenten toegestaan. Bij opslagloodsen zijn de maximaal toegestane compartimenten vaak kleiner;
  • voor andere gebouwfuncties óf wanneer een industriehal meer dan 100 m2 aan andere (neven-) functies telt (bijvoorbeeld kantoren, bedrijfsrestaurant) bedraagt (bij nieuwbouw) de maximale compartimentsgrootte niet 2.500 m2 maar 1.000 m2;
  • met maatregelen is een brandcompartiment verder te vergroten;

Of brandcompartimentering nodig is en zo ja, hoe groot de compartimenten moeten zijn, is voor nieuwe hallen te bepalen met de webtool Brandveilige hallen – nieuwbouw (Bouwen met Staal, 2016). Voor nieuwe én bestaande hallen met grote compartimenten zijn NEN 6060 of NEN 6079 in te zetten. Beide normen maken gebruik van het gelijkwaardigheidsbeginsel (artikel 1.3) in het Bouwbesluit.

NEN 6060:2015 ‘Brandveiligheid van grote compartimenten’ bepaalt de brandveiligheid van een groot compartiment op basis van de berekende vuurlast en de toepassing van een maatregelpakket, zoals een sprinklerinstallatie of een rook- en warmteafvoersysteem. Daarmee laat de methode ruimte aan specifieke brandveiligheidsconcepten en -voorzieningen, maar specifieke risico’s door bijvoorbeeld brandbare materialen of brandgevaarlijke activiteiten worden niet meegewogen.

De brandveiligheid van grote brandcompartimenten is ook vast te stellen aan de hand van realistische brandscenario’s en met inzet van fysische modellen. Hiertoe dient NEN 6079 ‘Brandveiligheid van grote compartimenten- Risicobenadering’. Door het geheel probabilistische karakter van de bepalingsmethode is het mogelijk om bouwkundige, installatietechnische en organisatorische brandpreventiemaatregelen en de effectiviteit daarvan mee te wegen in het totale brandrisico. Hierin is het beperken van de omvang van een compartiment niet langer een doel op zich, maar één van de eventuele opties. Hiermee wordt ook aangesloten bij de intentie van de Bouwbesluit-artikelen 2.81/2.87: compartimentering dient ‘slechts’ ter ondersteuning van de vluchtveiligheid. Als de vluchtveiligheid gegarandeerd is en de kans op brandoverslag naar belendende gebouwen is nihil, dan mag het opdelen van het gebouw in brandcompartimenten en/of het brandwerend uitvoeren van gevels en dak achterwege blijven. Dit kan bijvoorbeeld gelden voor (ongecompartimenteerde) bedrijfsgebouwen die op grote afstand staan van de naburige bebouwing óf van de perceelgrens, omdat er dan geen of nagenoeg geen risico op brandoverslag bestaat.

Grotere compartimenten?

De maximaal toegestane grootte van een compartiment is soms te vergroten door speciale maatregelen te treffen. Hierdoor kunnen (brandwerende) scheidingswanden (tóch) achterwege blijven. Bij het berekenen van de compartimentsgrootte aan de hand van de methode Beheersbaarheid van brand 2007 wordt dan een massafactor M (M ≥ 1) ingevoerd, waarmee de genomen maatregel in rekening wordt gebracht. De methode Beheersbaarheid van brand ondersteunt de volgende twee maatregelen:

  • een automatische brandmeldinstallatie met doormelding naar de brandweer. (Vaak wordt ook een rook- en warmteafvoerinstallatie geëist). Hiervoor geldt een massafactor M = 2,5, waardoor het brandcompartiment een factor 2 groter mag worden;
  • een sprinklerinstallatie. Hiervoor geldt een massafactor M = 20 ,waardoor het brandcompartiment een factor 20 groter mag worden. Bij een bijzondere uitvoering van de sprinklerinstallatie geldt zelfs M = 25 of M = 33.

Daarnaast kan een brandcompartiment soms groter worden als in de hal weinig tot geen brandbaar materiaal aanwezig, zoals in een machinefabriek waarin alleen een dagvoorraad olie staat. Op grond van een inventarisatie van de aanwezige brandbare stoffen (welke stoffen in welke hoeveelheden in welke compartimenten?) is een gemiddelde vuurbelasting te berekenen. Hieruit volgt de maximale compartimentsgrootte. Uitgangspunt is maximaal 300.000 kg houtequivalent in één brandcompartiment. Een rekenvoorbeeld is te vinden in de brochure Stalen hallen van Bouwen met Staal uit 2007.

Info en tools:

Project: bedrijfsgebouw TRS Transportkoeling, Noordwijk (Cepezed, foto's: Fas Keuzenkamp).